Người vay tiền chết, có di sản nhưng không để lại di chúc. Người cho vay khởi kiện, yêu cầu Tòa án buộc những người thừa kế di sản của người vay phải trả tiền, nhưng sẽ gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.
Điều 615 của Bộ luật dân sự 2015 (BLDS 2015) có quy định về thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại như sau:
– Những người hưởng thừa kế có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
– Trường hợp di sản chưa được chia thì nghĩa vụ tài sản do người chết để lại được người quản lý di sản thực hiện theo thỏa thuận của những người thừa kế trong phạm vi di sản do người chết để lại.
– Trường hợp di sản đã được chia thì mỗi người thừa kế thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại tương ứng nhưng không vượt quá phần tài sản mà mình đã nhận, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
– Trường hợp người thừa kế không phải là cá nhân hưởng di sản theo di chúc thì cũng phải thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại như người thừa kế là cá nhân.
Đồng thời, theo quy định tại Điều 658 BLDS 2015, có thể nhận thấy một số nghĩa vụ tài sản và thứ tự thanh toán như sau: (1)- Chi phí hợp lý theo tập quán cho việc mai táng; (2)- Tiền cấp dưỡng còn thiếu; (3)- Chi phí cho việc bảo quản di sản; (4)- Tiền trợ cấp cho người sống nương nhờ; (5)- Tiền công lao động; (6)- Tiền bồi thường thiệt hại; (7)- Thuế và các khoản phải nộp khác vào ngân sách nhà nước; (8)- Các khoản nợ khác đối với cá nhân, pháp nhân; (9)- Tiền phạt; (10)- Các chi phí khác.
Như vậy, đối với các khoản nợ của người vay tiền chết để lại thì những người hưởng thừa kế có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Và người thừa kế không được quyền từ chối nhận di sản trong trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác (theo quy định tại Điều 620 của BLDS 2015).
Khi người vay tiền chết, bên cho vay có quyền yêu cầu người thừa kế của người vay trả tiền. Trường hợp người thừa kế cố ý không trả, bên cho vay có quyền khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú. Bị đơn có thể bao gồm tất cả những người thừa kế trong trường hợp người chết không có lập di chúc; trường hợp người chết có lập di chúc cho một hoặc một số cá nhân nào đó để hưởng di sản thì những người hưởng thừa kế theo di chúc sẽ là bị đơn trong vụ án nêu trên.
Tòa án chỉ thụ lý, giải quyết vụ án tranh chấp yêu cầu thực hiện nghĩa vụ do người vay tiền chết để lại là: người vay tiền chết phải có di sản thừa kế, đã giải quyết chi trả các nghĩa vụ theo thứ tự thanh toán từ (1) đến (7) còn di sản dôi dư ra. Do đó, khi khởi kiện thì bên cho vay cần phải có các giấy tờ chứng minh về việc vay tiền; tài liệu, chứng cứ chứng minh là người vay tiền chết có để lại di sản thừa kế để thực hiện nghĩa vụ trả nợ, những người thừa kế theo pháp luật của người vay tiền đã chết hoặc di chúc, người được thừa kế theo di chúc.
Trên đây là những chia sẻ các quy định pháp luật về giải quyết tranh chấp yêu cầu thực hiện nghĩa vụ tài sản do người vay tiền chết để lại. Nếu còn bất kỳ câu hỏi nào hay đang gặp vướng mắc pháp luật cần tư vấn, vui lòng liên hệ với Công ty Luật Nguyễn Cảnh để được hỗ trợ giải đáp nhanh nhất.
