Nghị quyết số 74/NQ-CP của Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp đã giao nhiệm vụ cụ thể và thời gian thực hiện cho các bộ ngành. Theo kế hoạch, việc thực hiện sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải lập hồ sơ đề án trước ngày 01/5/2025. Trước ngày 30/5/2025, Bộ Nội vụ sẽ thẩm định và lập hồ sơ đề án của Chính phủ để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Về việc thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, Kế hoạch quy định, trước ngày 01/5/2025, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh lập hồ sơ đề án. Trước ngày 30/5/2025, Bộ Nội vụ sẽ lập hồ sơ đề án của Chính phủ để trình Quốc hội. Ủy ban Pháp luật và Tư pháp sẽ thẩm tra, và Quốc hội sẽ xem xét, thông qua trước ngày 20/6/2025.
Nhiều ý kiến băn khoăn rằng, sau khi việc sáp nhập đơn vị hành chính được thực hiện, người dân có cần làm lại các giấy tờ như Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) hoặc thẻ căn cước hay không?
Luật sư Nguyễn Văn Cảnh, Giám đốc Công ty Luật Nguyễn Cảnh, Đoàn Luật sư tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, cho biết, theo Nghị quyết 190/2025/QH15 ban hành ngày 19/2/2025, quy định về việc xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, tại Khoản 1 Điều 10 Nghị quyết 190/2025/QH15 quy định: “Văn bản, giấy tờ đã được cơ quan, chức danh có thẩm quyền ban hành, cấp trước khi sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước mà chưa hết hiệu lực hoặc chưa hết thời hạn sử dụng thì tiếp tục được áp dụng, sử dụng theo quy định của pháp luật cho đến khi hết thời hạn hoặc được sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ, hủy bỏ, thu hồi bởi cơ quan, chức danh tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn hoặc cơ quan, người có thẩm quyền.” Đồng thời, tại Khoản 2 Điều này cũng có quy định: “Không được yêu cầu tổ chức, cá nhân làm thủ tục cấp đổi giấy tờ đã được cơ quan, chức danh có thẩm quyền cấp trước khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước khi các giấy tờ này chưa hết thời hạn sử dụng, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.”
Cũng liên quan đến Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Điều 133 Luật Đất đai năm 2024 quy định một trong những trường hợp đăng ký biến động là khi có sự thay đổi về ranh giới, mốc giới, kích thước các cạnh, diện tích, số hiệu và địa chỉ của thửa đất. Việc đăng ký biến động sẽ được cơ quan có thẩm quyền xác nhận trên sổ đỏ đã cấp hoặc cấp mới nếu người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất có nhu cầu. Theo Khoản 21 Điều 13 Thông tư số 10/2024 của Bộ Tài nguyên và Môi trường, khi thay đổi tên đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới hành chính theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, sẽ thể hiện nội dung: “Đổi tên … (ghi tên đơn vị hành chính trước thay đổi) thành … (ghi tên mới của đơn vị hành chính)”. Ví dụ: tên đơn vị hành chính huyện Đất Đỏ thành huyện Long Đất thì ghi: “Tên huyện thay đổi từ huyện Đất Đỏ thành huyện Long Đất”.
Như vậy, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp trước thời điểm thực hiện sáp nhập đơn vị hành chính vẫn có giá trị sử dụng; việc đăng ký biến động hoặc thay đổi thông tin chỉ thực hiện khi người dân có nhu cầu.
Liên quan đến thẻ căn cước, Luật sư Nguyễn Văn Cảnh cho biết thẻ căn cước là giấy tờ do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp. Do đó, thẻ căn cước đã cấp trước thời điểm sáp nhập đơn vị hành chính vẫn có giá trị đến hết thời gian ghi trên thẻ và không bắt buộc phải cấp lại. Tuy nhiên, việc sáp nhập đơn vị hành chính có thể dẫn đến sự thay đổi về thông tin địa chỉ của công dân. Để thuận tiện hơn trong các giao dịch dân sự và hành chính, người dân có thể liên hệ và yêu cầu cơ quan công an cấp đổi thẻ căn cước. Đối với việc cấp đổi thẻ căn cước, tại điểm đ khoản 1 Điều 24 Luật Căn cước năm 2024 quy định rằng một trong những trường hợp được cấp đổi thẻ căn cước là “Theo yêu cầu của người được cấp thẻ căn cước khi thông tin trên thẻ căn cước thay đổi do sắp xếp đơn vị hành chính”. Trong trường hợp này, người dân không phải nộp lệ phí.
Tóm lại, việc sáp nhập đơn vị hành chính không yêu cầu người dân phải làm lại sổ đỏ hay thẻ căn cước, trừ khi có sự thay đổi thông tin hoặc người dân có nhu cầu đổi. Các giấy tờ đã cấp vẫn có giá trị sử dụng cho đến khi hết thời gian hiệu lực hoặc được sửa đổi, bổ sung theo quy định của pháp luật.
